W Wielką Sobotę Cerkiew wspomina przebywanie ciała Chrystusa w grobie, Jego zstąpienie duszą do piekła, wprowadzenie łotra do raju oraz jednoczesne przebywanie z Ojcem i Duchem w niebie.
W Wielką Sobotę Cerkiew wspomina przebywanie ciała Chrystusa w grobie, Jego zstąpienie duszą do piekła, wprowadzenie łotra do raju oraz jednoczesne przebywanie z Ojcem i Duchem w niebie. Tę myśl wyraża pieśń "W grobie ciałem, w otchłani duszą jako Bóg, w raju zaś z łotrem i na tronie byłeś, Chryste, z Ojcem i Duchem, wszystko wypełniający, nieopisany”.
W skład nabożeństw Wielkiej Soboty wchodzi jutrznia (odprawiana zwykle w piątek wieczorem) oraz Liturgia św. Bazylego Wielkiego, sprawowana w Wielką Sobotę rano i rozpoczynająca się od wieczerni.
Na św. Liturgii po małym wejściu czyta się 15 paremij, w których zebrane są ważniejsze proroctwa i figury zbawienia przez mękę i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Zamiast „Święty Boże” śpiewa się "Którzy w Chrystusie ochrzczeni są, w Chrystusa przyobleczeni są". Jest to nawiązanie do starożytnego zwyczaju uroczystego chrztu katechumenów dokonywanego w Wielką Sobotę.
Lekcja apostolska, ta sama, która odczytywana jest podczas sakramentu chrztu, nakazuje umrzeć dla grzechu, aby żyć z Jezusem Chrystusem. Zamiast „Alleluja” śpiewane są wybrane wersety z psalmów "Powstań, Boże, sądź ziemię, bowiem Ty rządzisz we wszystkich ludach". W tym czasie szaty kapłańskie, wierzchnie przykrycia ołtarza, stołu ofiarnego i stolików w cerkwi zmieniane są z ciemnych na jasne. Diakon w białych, błyszczących szatach, niczym anioł przy grobie, wychodzi z Ewangelią i czyta radosną nowinę o Zmartwychwstaniu Chrystusa. Dzieje się tak dlatego, że wieczernia odnosi się już do dnia następnego, czyli pierwszego dnia Wielkanocy.
Dalej św. Liturgia odprawiana jest jak zwykle, z niektórymi tylko osobliwościami. Zamiast Pieśni Cherubinów śpiewa się pieśń, którą słyszy się tylko w Wielką Sobotę - "Niechaj milczy wszelkie ciało, niech stoi z bojaźnią i drżeniem, i nie myśli o niczym, co ziemskie. Oto Król królów i Pan panujących przychodzi złożyć Siebie w ofierze i dać na pokarm wiernym. Poprzedzają zaś Go chóry aniołów, ze wszelką władzą i potęgą, wielooczni cherubini i sześcioskrzydli serafini, zakrywający oblicza i śpiewający pieśń: Alleluja. Alleluja. Alleluja" . Zamiast "Zaprawdę godnym" śpiewana jest 9 pieśń kanonu jutrzni "Nie opłakuj mnie, Matko".
Bezpośrednio po św. Liturgii dokonuje się poświęcenia chleba i wina. Obrzęd ten w starożytności miał zastosowanie praktyczne, ponieważ wierni pozostawali w świątyni aż do paschalnej nocy i wymagali pokrzepienia. Ponadto istnieje zwyczaj odczytywania księgi Dziejów Apostolskich, która powinna być przeczytana przed rozpoczęciem nabożeństwa o północy.
Obecnie istnieje zwyczaj poświęcenia w Wielką Sobotę po południu święconek z mięsa, jajek i chleba. Kapłan odczytuje modlitwę, w której prosi, aby Bóg wejrzał na te dary i uświęcił je, jak niegdyś ofiarę Abrahama i Abla, po czym kropi je święconą wodą. Zwyczaj ten stwarza nastrój zbliżającego się święta, które będzie tym radośniejsze, im bardziej godnie przeżyło się zbawienny okres Wielkiego Postu.
na podstawie cerkiew.pl
Zza wschodniej granicy